Cựu Chủ tịch không thừa nhận cáo buộc

Bị cáo Hà trả lời tòa

Ký 5 chứng thư bảo lãnh, vay ngân hàng tổng số 193 tỷ đồng

Tại phiên tòa, một số người liên quan đến vụ án vắng mặt, trong đó có Cty CP Thép Quang Minh, Cty Hải Đăng…Đại diện VKSND trình bày, những người này liên quan đến vụ án nhưng đã có lời khai đầy đủ, nên không ảnh hưởng đến quá trình giải quyết vụ án, đề nghị HĐXX tiếp tục làm việc. Cũng tại phiên tòa, có hơn 30 luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo, trong đó nhiều nhất là bị cáo Trần Ngọc Hà có 4 luật sư bào chữa.

Các bị cáo trong vụ án gồm: Trần Ngọc Hà, SN 1964, nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên, nguyên Tổng GĐ Tổng Cty Máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam - VEAM); Lâm Chí Quang, SN 1954, nguyên Tổng GĐ VEAM); Vũ Từ Công, SN 1968, nguyên Kế toán trưởng VEAM; Đào Quốc Việt, SN 1951, nguyên GĐ Cty CP Vận tải và thương mại VEAM - Vetranco; Trần Quang Tiến, SN 1970, nguyên Chủ tịch HĐQT Cty CP Tập đoàn Đại Nam; Ngô Văn Tuyển, SN 1960, nguyên Phó Tổng GĐ, Thành viên HĐQT VEAM; Bùi Quốc Việt, SN 1953, nguyên Trưởng phòng thị trường kinh doanh VEAM; Ngô Văn Thịu, SN 1963, Phó Trưởng phòng thị trường - kinh doanh VEAM; Nguyễn Thị Thu Hương, SN 1962, nguyên GĐ Vetranco; Trần Thanh Thủy, SN 1972, nguyên Trưởng phòng kế toán Vetranco; Nguyễn Minh Tùng, SN 1974, Chủ tịch HĐQT Cty CP Thương mại và đầu tư Bách Việt; Lương Xuân Trường, SN 1971, Tổng GĐ Cty CP Thép Minh Quang; Trần Anh Sơn, SN 1974, nguyên Kế toán trưởng, người phụ trách quản trị VEAM; Hoàng Văn Lẫm, SN 1973, nguyên Phó Trưởng phòng tài chính kế toán VEAM, Phó Trưởng phòng kế hoạch VEAM; Nguyễn Mạnh Chung, SN 1977, GĐ Cty TNHH máy kéo và máy nông nghiệp (Tamac); nguyên Trưởng phòng kỹ thuật đầu tư VEAM; Vũ Quang Tâm, SN 1963, nguyên Phó Tổng GĐ VEAM, bị VKSND TC truy tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, theo quy định tại Điều 219, khoản 3 BLHS năm 2015.

Riêng bị cáo Nguyễn Văn Khôi, SN 1956, nguyên Trưởng Ban kiểm soát, thành viên Hội đồng thành viên VEAM, bị VKSNDTC truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 285, khoản 2 BLHS năm 1999.

Theo cáo trạng, VEAM có đại diện chủ sở hữu là Bộ Công thương (trong đó vốn Nhà nước hơn 88%). Cty CP Vận tải và thương mại VEAM - Vetranco là Cty con của VEAM. Trong thời gian từ năm 2011 đến năm 2013, Vũ Từ Công - Kế toán trưởng VEAM - tham mưu, đề xuất, soạn thảo văn bản trình Lâm Chí Quang - Tổng GĐ VEAM - ký 5 chứng thư bảo lãnh thanh toán ngân hàng cho Vetranco vay tổng số 193 tỷ đồng.

Từ việc bảo lãnh của VEAM, Vetranco đã vay tiền tại các ngân hàng để kinh doanh với các Cty CP Đầu tư Minh Quang, Cty CP Thép Minh Quang, Cty CP Đầu tư Tương Lai và Cty TNHH Đầu tư thương mại và xuất nhập khẩu Hải Đăng. Tuy nhiên, hiện các Cty này đã dừng hoạt động không còn tài sản gì, không có khả năng trả nợ cho Vetranco.

Do Vetranco không có nguồn tiền trả nợ ngân hàng nên VEAM đã bị các ngân hàng cưỡng thu hoặc phải trả nợ thay Vetranco tổng số tiền gần 76 tỷ đồng. Ngoài ra, khi sử dụng nguồn tiền vay ngân hàng do VEAM bảo lãnh, Đào Quốc Việt, GĐ Vetranco đã cho Trần Quang Tiến, Chủ tịch HĐQT Cty CP Đầu tư Tập đoàn Đại Nam vay để hưởng lãi theo lãi suất cho vay của ngân hàng cộng với chênh lệch từ 0,8% - 1,25% giá trị tiền vay. Để che giấu việc cho vay tiền trái quy định, bị can Việt và Tiến thỏa thuận hợp thức bằng cách lập các hợp đồng mua bán hàng hóa khống. Trần Quang Tiến không hoàn trả được 15 khoản vay phát sinh từ tháng 5/2013 - 8/2013, gây thiệt hại cho Vetranco số tiền gần 183 tỷ đồng. Mặt khác, khi thực hiện Dự án đầu tư sản xuất máy kéo bốn bánh hạng trung và ký kết và thực hiện 2 Thỏa thuận VEAM-ZIBO đầu tư phát triển xe ô tô tay lái bên phải của lãnh đạo VEAM đã gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 66 tỷ đồng.

Không ai báo cáo?

Liên quan đến việc bảo lãnh trái luật cho Vetranco gây thiệt hại gần 76 tỷ đồng, cáo buộc cho rằng, với quyền hạn, trách nhiệm của Chủ tịch HĐTV, bị cáo Hà biết và buộc phải biết việc bảo lãnh thanh toán cho Vetranco của Lâm Chí Quang, Vũ Từ Công là vi phạm về tỷ lệ bảo lãnh vay vốn quy định tại khoản 4, Điều 3, Thông tư số 117/2010/TT-BTC ngày 5/8/2010 của Bộ Tài chính và Quy chế tài chính của VEAM. Do đó, cáo trạng xác định, bị cáo biết và tạo điều kiện cho Lâm Chí Quang, Vũ Từ Công thực hiện việc bảo lãnh, cho vay trái quy định gây thiệt hại cho VEAM gần 76 tỷ đồng.

Trả lời tòa, bị cáo Hà cho rằng, việc bảo lãnh thuộc thẩm quyền của Tổng GĐ và không cần báo cáo HĐTV. HĐTV không biết việc này. Cho đến ngày 11/9/2013, lần đầu tiên Hà được nghe về việc bảo lãnh và lập tức yêu cầu báo cáo. Ngày 17/9/2013, bị cáo làm văn bản yêu cầu ngăn chặn ngay các phát sinh…

“Tôi cũng báo cáo là tôi không đủ điều kiện để biết việc này vì nghiệp vụ không phát sinh trên báo cáo tài chính. Người được phân công theo dõi cũng không biết vì không ai báo cáo. Sát sườn nhất như HĐQT của Vetranco cũng không biết. Cáo trạng nói, tôi buộc phải biết là không phù hợp vì đây là thẩm quyền của tổng giám đốc”, Hà khai.

“Việc bảo lãnh gần 193 tỷ đồng, kéo dài gần 2 năm, lý do gì bị cáo nói là không biết?”, chủ tọa hỏi; “Chủ tịch HĐTV luôn rà soát các hoạt động của Cty nhưng trên các kênh thông tin từ báo cáo của ban điều hành… Còn nghiệp vụ này rất đặc biệt vì Tổng GĐ ký 1 tờ A4 gửi ngân hàng là xong, nên không phát sinh trên sổ sách” - bị cáo Hà đáp.

Trong phần trả lời HĐXX, bị cáo Hà chỉ nhận trách nhiệm hành chính. Bị cáo phân bua, HĐTV có trách nhiệm với kế hoạch tổng thể, lên kế hoạch, bảo toàn và phát triển vốn. Từng sự việc, lĩnh vực, có nơi lãi, nơi lỗ, ở cấp nào làm thì phải chịu trách nhiệm.

Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 1 tuần.